ویژگی خاص جغرافیایی سرزمین ایران و قرار گرفتن در مسیر عبور گروه های مختلف انسانی باعث شده بود تا ساکنان این منطقه به صورت دائمی برای حفاظت از خود نگاه ویژه ای را به استحکامات دفاعی داشته باشند. در این میان شاید بتوان گفت احداث انواع قلعه ها بیش از سایر الگوهای دفاعی مورد توجه بوده است. به دلیل شکل خاص جغرافیایی سرزمین ایران، قلعه هایی که ساخته می شد از دو الگوی کوهستانی و جلگه ای تبعیت می کردند. به نظر می رسد که در گذر از ادوار مختلف تاریخ ایران تغییری در ابعاد کاربری انواع قلعه ها ایجاد نشد.

یکی از قلعه های تاریخی و باستانی که قدمتی چند هزار ساله دارد قلعه خسرو در اردبیل می باشد که در این محتوا از مجله مستر بلیط به این قلعه پرداخته شده است.

درباره محوطه‌ قلعه خسرو

محوطه باستانی قلعه خسرو در فاصله 28 کيلومتری شمال غربی شهر اردبيل و 700 متری شمال روستای رويندرزوق (قونا قيران)، در بخش گندیشمن از توابع شهرستان اردبیل قرار گرفته است. قلعه خسرو در بالای کوه کم ارتفاع شوش داغی واقع شده است و رود قره سو از سه جهتِ: شمال، شمال شرقی و غرب، اين کوه را در بر گرفته است. ارتفاع نوک قله‌ی شوش داغی از سطح درياهای آزاد 1395 متر و از بستر رود قر هسو در پای کوه 135 متر است.

سمت شمالی شوش داغی به يک برآمدگی کوچک ختم می شود، اين برآمدگی که وسعت کمی نيز دارد با شيب بسيار تندی که دسترسی به آن را مشکل می سازد، به رود قر ه سو می رسد. جهت غربی کوه شوش داغی از نوک کوه تا ديوار دفاعی دارای شيب بسيار تندی بوده و از پايين ديوار به پرتگاه عميقی که ارتفاع آن تا 10 متر می رسد، ختم می شود. دامنه‌ی شرقی کوه نيز دارای شيب بسيار تندی بوده و اين شيب تا حدود 70 درجه است و به گونه ای است که به صورت يک ديواره‌ی صاف دسترسی به قلعه را تقريباً غير ممکن می سازد. تنها در جبهه‌ی جنوبی و به خصوص جبهه‌ی جنوب شرقی است که کوه شوش داغی دارای شيب ملايمی بوده و دسترسی به قلعه را ممکن می‌سازد.

محوطه باستانی قلعه خسرو از دو قلعه و يک گورستان تشکیل شده است. يکی از اين قلعه ها بر بالای کوه شوش داغی واقع شده (قلعه عصر آهنی) و ديگری (قلعه عصر مفرغ جدید) که بزرگتر نیز است و قلعه‌ی اولی را نيز در بر می گيرد، تمامی کوه شوش داغی را نیز در بر گرفته است. محوطه‌ی گورستان در قسمت جنوبی کوه شوش داغی واقع شده و در محوطه‌ی نسبتا وسيعی گورهای آن پراکنده شده است.

https://mrbilit.com/mag/khosrow-castle/